Nghiên cứu mới từ Harvard và Đại học Y Georgia cho thấy vitamin D có thể làm chậm quá trình lão hóa sinh học bằng cách duy trì độ dài telomere.
Một nghiên cứu mới từ Hoa Kỳ cho thấy vitamin D có thể đóng vai trò quan trọng trong việc làm chậm quá trình lão hóa sinh học – quá trình già đi của các tế bào trong cơ thể – thông qua việc làm chậm sự ngắn lại của telomere, một trong những dấu hiệu di truyền đặc trưng cho tuổi sinh học.
Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Mass General Brigham (thuộc Harvard) và Đại học Y khoa Georgia phối hợp thực hiện, là một phần của thử nghiệm quy mô lớn mang tên VITAL, với hơn 25.000 người tham gia. Trong đó, phần nghiên cứu về telomere được thực hiện trên khoảng 1.000 người, gồm phụ nữ từ 55 tuổi và nam giới từ 50 tuổi trở lên.
Telomere là các trình tự DNA lặp lại ở đầu nhiễm sắc thể, giúp bảo vệ vật liệu di truyền trong quá trình phân chia tế bào. Mỗi lần tế bào nhân đôi, telomere lại ngắn hơn một chút – và khi chúng quá ngắn, tế bào sẽ ngừng hoạt động hoặc chết. Vì vậy, chiều dài telomere được xem như một chỉ báo quan trọng về tuổi sinh học và sức khỏe tế bào.
Kết quả cho thấy, những người sử dụng vitamin D trong hai năm có tốc độ rút ngắn telomere giảm đáng kể so với nhóm dùng giả dược. Điều đáng chú ý là omega-3 – một chất bổ sung khác được nghiên cứu song song – lại không có tác động tương tự.
Phát biểu chuyên gia – JoAnn Manson, Harvard
“VITAL là nghiên cứu đầu tiên quy mô lớn và dài hạn cho thấy vitamin D giúp bảo vệ telomere. Đồng thời, nghiên cứu cũng ghi nhận vai trò của vitamin D trong việc giảm viêm và nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở người lớn tuổi.”
Tuy nhiên, không phải tất cả chuyên gia đều đồng thuận. Tiến sĩ Mary Armanios – Giám đốc Trung tâm Telomere tại Đại học Johns Hopkins – cho rằng, mặc dù nghiên cứu đáng quan tâm, nhưng việc đo telomere bằng kỹ thuật QPCR có nhiều hạn chế kỹ thuật và nhạy cảm với yếu tố ngoại cảnh như nhiệt độ, điều kiện bảo quản mẫu. Bà cảnh báo rằng những thay đổi nhỏ về độ dài telomere có thể không đủ cơ sở để đưa ra kết luận có ý nghĩa về mặt sinh học.
Ngoài ra, nhóm đối tượng nghiên cứu chủ yếu là người da trắng, đặt ra câu hỏi về tính đa dạng chủng tộc và khả năng áp dụng rộng rãi của kết quả.
Phát biểu chuyên gia – Haidong Zhu, Đại học Augusta
“Phát hiện này cho thấy việc bổ sung vitamin D có mục tiêu có thể là một chiến lược hứa hẹn để làm chậm quá trình lão hóa sinh học. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để xác định hiệu quả rõ ràng và an toàn lâu dài.”
Hiệp hội Nội tiết (Endocrine Society) từ năm 2024 đã khuyến cáo rằng người trên 75 tuổi nên bổ sung vitamin D, bởi có thể giúp giảm nguy cơ tử vong do các biến chứng sức khỏe liên quan đến tuổi già.
Phát biểu chuyên gia – Tiến sĩ Michael Holick, Đại học Boston
“Việc cải thiện nồng độ vitamin D trong máu có thể làm giảm nguy cơ tử vong lên tới 90% – điều này phù hợp với các kết quả quan sát trong nghiên cứu mới.”
Với các lợi ích tiềm năng liên quan đến chống viêm, miễn dịch, bảo vệ xương và hiện nay là chống lão hóa tế bào, vitamin D tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong y học dự phòng. Dù vậy, giới khoa học nhất trí rằng cần nhiều bằng chứng hơn trước khi khuyến nghị sử dụng vitamin D như một liệu pháp chống lão hóa chính thức.
