Ấn Độ ban hành quy định mới về kiểm tra phần mềm và phần cứng CCTV để đối phó nguy cơ gián điệp công nghệ từ Trung Quốc, làm rung chuyển thị trường giám sát.
Ngành công nghiệp thiết bị giám sát toàn cầu đang đối mặt với chấn động mạnh sau khi Ấn Độ siết chặt quy định kiểm tra an ninh đối với camera quan sát, với lý do lo ngại ngày càng gia tăng về hoạt động gián điệp công nghệ từ Trung Quốc.
Theo thông tin độc quyền từ Reuters, New Delhi hiện yêu cầu các nhà sản xuất camera CCTV – bao gồm cả phần mềm, phần cứng và mã nguồn – phải được kiểm tra và phê duyệt tại các phòng thí nghiệm thuộc Bộ Công nghệ thông tin Ấn Độ trước khi phân phối tại thị trường nội địa. Quy định mới, có hiệu lực từ ngày 9/4, áp dụng cho cả thiết bị sản xuất trong nước lẫn nhập khẩu.
Động thái này phản ánh quan điểm cứng rắn của chính quyền Thủ tướng Narendra Modi, nhất là sau khi các vụ gián điệp qua thiết bị điện tử có liên quan đến Trung Quốc bị phanh phui. Một quan chức cấp cao Ấn Độ tiết lộ: “Trung Quốc là một phần của mối lo ngại. Camera giám sát có thể bị điều khiển từ xa và trở thành công cụ gián điệp nguy hiểm nếu không được kiểm tra kỹ lưỡng.”
“Mọi thiết bị kết nối Internet đều tiềm ẩn nguy cơ bị khai thác, đặc biệt trong môi trường hạ tầng trọng yếu. Việc Ấn Độ chủ động đánh giá mã nguồn và quy trình sản xuất là bước đi đúng đắn trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ toàn cầu,” ông Gulshan Rai, cựu giám đốc an ninh mạng Ấn Độ cho biết.
Cụ thể, các hãng lớn như Hikvision, Dahua (Trung Quốc), Motorola Solutions (Mỹ), Hanwha (Hàn Quốc), Bosch và Honeywell (châu Âu) đang chịu áp lực phải tuân thủ quy trình xét duyệt nghiêm ngặt. Tuy nhiên, phía doanh nghiệp phản ánh tình trạng thiếu năng lực kiểm định, chậm phê duyệt và yêu cầu chia sẻ mã nguồn đã gây ách tắc nguồn cung nghiêm trọng.
Tính đến ngày 28/5, có 342 đơn đăng ký kiểm tra đang chờ xử lý, trong khi chỉ có 35 mẫu được thông qua – chủ yếu đến từ các công ty nội địa như CP Plus (chiếm 48% thị phần nội địa). Trong khi đó, Hikvision và Dahua vẫn giữ khoảng 30% thị phần, nhưng hơn 80% linh kiện CCTV tại Ấn Độ có xuất xứ từ Trung Quốc.
Một số doanh nghiệp, như Xiaomi, phản ánh bị yêu cầu bổ sung thông tin về nhà sản xuất Trung Quốc – dấu hiệu cho thấy Ấn Độ đang áp dụng “chỉ đạo nội bộ” nhằm thắt chặt với các nước có chung biên giới, đặc biệt là Trung Quốc, sau các xung đột quân sự năm 2020.
Sự lo ngại không chỉ dừng ở khía cạnh kỹ thuật. Một quan chức Bộ CNTT cho biết bài học từ vụ tấn công bằng thiết bị từ xa ở Lebanon năm ngoái càng khiến Ấn Độ lo ngại về nguy cơ thiết bị bị lạm dụng cho mục đích tình báo.
Hệ quả là hàng nghìn mẫu máy đang bị tồn đọng trong quy trình kiểm định, gây đình trệ hàng loạt dự án an ninh công cộng lẫn thương mại tư nhân. Ông Ajay Dubey, đại diện Hanwha khu vực Nam Á, cảnh báo “thiệt hại có thể lên đến hàng triệu USD.”
Ngay tại khu chợ Nehru Place – trung tâm phân phối thiết bị điện tử ở New Delhi – các nhà bán lẻ như ông Sagar Sharma thừa nhận doanh thu sụt giảm tới 50% chỉ trong tháng 5 do không thể giao hàng số lượng lớn. “Chúng tôi buộc phải xoay xở với lượng hàng tồn kho ít ỏi còn lại.”
Phát biểu doanh nghiệp
“Chúng tôi đã nộp đơn cho sản phẩm của mình, nhưng quá trình đánh giá quá chậm. Nếu không được giải quyết sớm, nhiều dự án lắp đặt an ninh trong nước sẽ bị dừng lại,” ông Sanjeev Gulati – đại diện Vivotek Ấn Độ – chia sẻ.
Bộ CNTT hiện vẫn chưa đưa ra lịch trình cụ thể về việc mở rộng số phòng thí nghiệm hay rút ngắn thời gian đánh giá. Trong khi đó, các nhà phân tích dự báo thị trường camera giám sát Ấn Độ sẽ đạt 7 tỷ USD vào năm 2030 – gần gấp đôi con số 3,5 tỷ USD của năm ngoái – khiến cuộc khủng hoảng hiện nay trở thành vấn đề cấp bách với toàn ngành.
