Cuộc tấn công vào Iran là bước đi liều lĩnh của Israel, nhưng nước này có thể đạt được mục tiêu chiến lược nếu Iran vô tình kéo Mỹ vào cuộc chiến.
Chiến dịch không kích Iran quy mô lớn – mang tên “Sư tử trỗi dậy” – đã ghi dấu mốc lịch sử trong học thuyết quân sự Israel. Tuy nhiên, sau khoảnh khắc huy hoàng là những toan tính thận trọng về các bước đi tiếp theo, trong bối cảnh Israel vẫn đối mặt với thách thức lớn từ chương trình hạt nhân của Tehran và nguy cơ leo thang toàn khu vực.
Chiến dịch táo bạo, nhưng chưa đủ
Đòn tấn công ban đầu của Israel nhằm vào các mục tiêu quân sự, cơ sở hạt nhân và hệ thống chỉ huy ở sâu trong lãnh thổ Iran được thực hiện với mức độ tinh vi và hiệu quả cao. Một số cơ sở làm giàu uranium tại Natanz bị phá hủy nặng nề, tạo ra cú sốc chiến lược đối với chế độ Tehran.
Tuy nhiên, cần thẳng thắn nhìn nhận: Không quân Israel, dù tinh nhuệ đến đâu, cũng không đủ sức triệt hạ hoàn toàn chương trình hạt nhân của Iran, đặc biệt là cơ sở Fordow nằm sâu trong lòng núi. Vũ khí thông thường và khả năng xuyên phá của Israel hiện tại không thể tiếp cận mục tiêu được bảo vệ tối đa như vậy.
Mỹ là chìa khóa giải pháp quân sự triệt để
Điều đáng nói là Israel không hề giấu mong muốn rằng Iran sẽ mắc phải một “sai lầm chiến lược” – đó là tấn công vào các mục tiêu của Mỹ. Nếu điều này xảy ra, Mỹ sẽ buộc phải đáp trả và tham gia sâu hơn vào cuộc chiến. Khi ấy, Washington có thể huy động các khí tài hạng nặng như máy bay ném bom B-2 với khả năng xuyên phá hầm ngầm – điều mà Israel không có.
Chính tại hành lang quyền lực ở Jerusalem, đây là viễn cảnh mà giới lãnh đạo an ninh Israel thầm mong đợi: sự can dự toàn diện của Mỹ. Điều này không chỉ củng cố sức mạnh tấn công, mà còn tạo ra tính chính danh quốc tế cao hơn cho chiến dịch, vượt xa giới hạn đơn phương hiện tại của Tel Aviv.
Iran tiến thoái lưỡng nan
Tehran hiện đứng trước hai con đường. Một là đáp trả mạnh để duy trì hình ảnh kiên cường trong nước và khu vực. Hai là tránh vượt “lằn ranh đỏ” khiến Mỹ tham chiến. Tấn công vào các mục tiêu của Israel thì dễ, nhưng đụng đến lính Mỹ sẽ kích hoạt phản ứng toàn cầu – điều mà giới lãnh đạo Iran rất thận trọng.
Học giả quốc phòng Israel ví tình thế hiện tại của Iran như “đứng bên mép vực, bị khiêu khích nhưng không dám nhảy.” Bởi nếu để Mỹ can dự, toàn bộ chương trình hạt nhân Iran – vốn được xây dựng qua nhiều thập kỷ – có thể bị xóa sổ chỉ sau một chiến dịch ném bom chiến lược quy mô lớn.
Thách thức về mặt pháp lý và chính danh
Một khía cạnh khác Israel cần đối mặt là tính hợp pháp quốc tế. Các cuộc tấn công quân sự, nếu kéo dài mà không có sự hậu thuẫn quốc tế rõ ràng, sẽ nhanh chóng bị dư luận và các định chế toàn cầu lên án. Bài học từ chiến dịch “Thanh kiếm sắt” vẫn còn đó: từ được ủng hộ mạnh mẽ ban đầu, chỉ sau vài tháng Israel đã bị nhiều quốc gia áp đặt cấm vận vũ khí.
Do đó, để duy trì thế thượng phong, Israel cần đạt được các mục tiêu chính trị rõ ràng: buộc Iran quay lại bàn đàm phán hạt nhân với những giới hạn khắt khe, hoặc thậm chí hỗ trợ cho một tiến trình làm suy yếu chế độ giáo sĩ tại Tehran – điều không dễ dàng trong ngắn hạn.
Cuộc chiến vẫn đang diễn ra, và chỉ một sai lầm chiến thuật từ phía Iran cũng có thể thay đổi toàn bộ cục diện – đặc biệt là nếu nước này dại dột lôi kéo Hoa Kỳ vào vòng xoáy xung đột. Khi đó, không chỉ Iran mà cả Trung Đông sẽ bước sang một trang mới – khốc liệt và khó đoán hơn bao giờ hết.
